Thú chơi Hoa Đào ngày Tết của Người Hà Nội

Saturday, February 9, 2013

Tết đến, chỉ xin nói đến một thú chơi, đó là chơi Hoa Đào, một thú chơi thanh tao, lịch lãm, vừa đơn giản dễ dàng vừa cầu kỳ chọn lựa.

Đơn giản vì lên chợ hoa chọn lấy một cành trong triệu cành là có hoa đào chơi Tết. Cầu kỳ là người chơi đào thế, phải hàng tuần lễ tìm hoa, thậm chí có khi từ hàng tháng trước, lên làng hoa đặt trước, để có một cành đào thế, vừa đẹp về hoa về nụ, vừa có thế về dáng về gốc, vừa có ý nghĩa về cành về lộc.. .

Đào có nhiều loại và có nhiều chuyện thành giai thoại. Đào bích là thứ đào phổ biến nhất, cành tròn, như cái ô đặt ngược, hoa thắm đỏ, rải đều trên khắp các cành chi, cành tăm, hoa chen nụ, nụ đỡ hoa, như một tình yêu nồng nàn, chan chứa. Có thể cắm trong phòng khách sang trọng, phòng lễ tân, trên bàn nhỏ tiếp khách, cũng có thể cắm trên bàn thờ làm hương nến thêm lung linh huyền ảo.

Đào phai, cũng là hoa kép nhiều tầng cánh như đào bích, nhưng hoa nhạt hơn, phơn phớt má hồng, làm ta nhớ đến câu thơ Nguyễn Du:

''Lối mòn cỏ lợt màu sương..."

Nó là màu của má hồng trinh nữ, là màu đượm chút phôi pha sương gió, là thanh lịch mà kín đáo kiêu kỳ, là nâng niu mà không thể phàm phu bỗ bã.

Đào ta là loài đào ăn quả, hoa phớt hồng như đào phai nhưng hoa đơn năm cánh, cành mang vẻ tự nhiên, nhiều lộc non về sớm trước xuân nên có vẻ sum suê tài lộc.

Một cành to trong chợ, ta có thể mua một nhánh vừa tầm căn phòng ta ở, cưa ngay tại chợ càng vui. Cuối năm, nhiều gia đình ở làng quê sang nhà nhau xin một cành đào ta nơi cây đào góc sân hoa bắt đầu thưa thớt. Gần tết, nhiều chuyến xe dã chiến từ biên giới về đồng bằng ăn tết, sau xe buộc vài cành đào thẳng vút, như cây khô không nụ. Đó là thứ đào bạt ngàn biên giới, tháng giêng cho hoa, tháng năm kết quả có khoang đỏ hồng như má cô gái Mèo, phơn phớt lông tơ, cắm nó vào bình nước sau khi hơ gốc trên ngọn lửa hay than hồng, chỉ qua một hai đêm, hoa bừng nở như từ biên giới theo về chuyến xe sau ta không biết, nay thành đàn bướm hồng đậu lên cành chi chít.

Lại hiếm hoi lắm khi sau hàng chục năm mới gặp một cành bạch đào, đào mà hoa trắng ngần như tuyết, như bông nõn, mang nguyên vẻ băng trinh thanh khiết của tiên giới chưa nhuốm bụi trần. Bạch đào quý vì sự trắng trong ấy và quý vì nó hiếm hoi… Mọi cành đào trước khi cắm bình đều phải hơ gốc trên than lửa, phải chăng nó giống như người, có gian truân đau đớn mới lịch lãm thành công, nở những mùa hoa tươi tắn?