Xưa, ngày nhỏ,

Nhà chẳng có đất vườn chi, có mấy cái bát sắt cũ, thùng gỗ bỏ đi là cũng có vườn. Hồi ấy mê đắm hoa hồng lắm, kiếm về đủ loại nào hồng nhung, hồng bạch, hồng quế, hồng thiếu nữ, tiểu muội,... mái nhà rặt những hồng.

Ngày nọ, bố cho đến nhà cụ Lộng Chương chơi, một ngôi nhà nhỏ với một mảnh vườn cũng nhỏ. Cây cụ chơi ít nhưng tinh. Giữa vườn kê mấy hòn gạch, đặt một bát chiết yêu to trồng một cây chuối cao chừng năm sáu mươi phân. Nhưng là cây trưởng thành, chuối có quả mới hay. Vài bụi trúc tăm ký đá, một cây xương rồng trụ thanh mảnh, thẳng tắp,...
Ấn tượng nhất là một giàn hoa Cẩm cù xanh mướt được Cụ uốn rất khéo làm thành một vòm quanh khung cửa sổ thấp nhìn ra vườn. Nơi mà ở đó Cụ thưởng trà, đọc sách. Biết đâu tác phẩm Quẫn nổi tiếng của Cụ cũng được thai nghén bên khung cửa sổ lung linh hoa Cẩm cù. Cụ còn khéo đùa bố con tôi, cứ còn sức là tôi viết nốt cho đủ bộ Quẫn - Quẫy - Quỵ !

Suốt buổi chiều hôm đó, thằng bé như tôi lúc ấy mắt cứ dán vào từng chùm hoa cẩm cù, trắng tinh khôi mà hương dịu nhẹ. Lạ lắm, nhưng chẳng dám xin !
Chừng như cũng bắt được ánh mắt của tôi, trước khi về Cụ cho tôi mấy cành hoa Cẩm cù để gây giống.

Tuy là trẻ con thành phố nhưng mới chỉ lớp bốn, tôi đã chiết cành thành thạo trên cây Si cạnh nhà. Bởi vậy mà cành cẩm cù Cụ cho tôi cũng chẳng mấy khó khăn để đâm rễ mới và nảy chồi. Được ít lâu, tôi kiếm cái gáo dừa, khoét thêm lỗ rồi trồng cây Cẩm cù, mắc mấy sợi dây thép vào, được một chậu hoa cẩm cù rất xinh.
Cây Cẩm cù đó theo tôi suốt thời gian học Đại học rồi đi làm. Ngày bỏ công viên rồi tham gia vào dự án "Cây rừng làm cảnh", chính cây cẩm cù đó lại giúp tôi có thêm ý tưởng sưu tầm trong tự nhiên những giống hoa cẩm cù. Dọc ngang qua nhiều khu rừng từ Bắc vào Nam, vốn Cẩm cù thu được cũng kha khá, sân cứ chật từng ngày.

Năm tháng cứ thế trôi, mơ ước về một vườn sưu tập những loài hoa yêu thích vẫn lớn dần.

Tháng 9 năm nay, căn đúng mùa mưa để đi tầm cây. Thái Lan mưa nhiều quá. Nhưng có cái hay bởi sẽ có nhiều hoa cẩm cù nở. Mục sở thị đúng mầu hoa mà sưu tầm chẳng thích lắm ru.

Đã cẩn thận liên hệ trước qua thư với Vườn cẩm cù của Eid - một vườn sưu tập Cẩm cù rất nổi tiếng ở Thái Lan và khu vực. Vậy mà sang đó tìm đường đến vườn cũng lắm gian truân. Sau khoảng ba tiếng đi xe mới tới được vườn nhưng đích đến thật đáng giá cho một chuyến đi như thế. Cả một rừng hoa Cẩm cù !

Một trong những giống cẩm cù có hoa lớn với đường kính hoa tới 4cm.

Cẩm cù đuôi chồn. Nếu không nói trước mấy ai nghĩ đây là cây Cẩm cù nhỉ !

Mindorensis, hoa đẹp một cách ấn tượng.

Một giống cẩm cù có kiểu thân lá rất lạ nhưng cho hoa khá đẹp.